Author :
Abstract
Toplumun en küçük birimi olarak kabul edilen aile, zaman içerisinde kavramsal ve işlevsel açısından değişimlere uğrayan dinamik bir yapıya sahiptir. Meydana gelen değişimlerle birlikte, ailenin zaman içerisinde tüketim yönü ağır basmakta ve medya teknolojilerine bağımlı bir şekilde yaşamını sürdürmektedir. Böylelikle aileyle geçirilen serbest zamanın azalıp, bireysel faaliyetlerin ön plana çıktığı bir yapıya dönüştürmektedir.
Aileler iletişim teknolojilerindeki gelişmelerle birlikte, tüm işlerini internetle bilgisayar başında ya da akıllı telefonlarıyla halletme imkanı bulmaktadırlar. Zamanla bu mecraların kendilerine sunduğu olanaklar, onları sanal bir dünyaya bağımlı hale getirmektedir. Fiziksel olarak aynı mekan içinde bulunmalarına karşın, ruhen farklı mekanlarda yer alabilmektedirler.
Bu çalışmada, pandemi sürecinin, ailenin gelişimi ve zaman içerisindeki dönüşümü üzerinde ne gibi etkilerinin olduğu, bunun aile içi ilişkileri ve aileyle birlikte geçirilen serbest zamanı nasıl etkilediği üzerinde durulmaktadır.
Nitel araştırma yöntemi ile gerçekleştirilen bu çalışmada derinlemesine görüşme tekniği kullanılarak, “Pandemi süreci aile içi ilişkileri nasıl etkiledi?” sorusu cevaplandırılmaya çalışılmaktadır.
Bu bağlamda, pandemi süreciyle birlikte, aile kurumunun içinde bulunduğu durum, ailenin serbest zamanını değerlendirme ve medya teknolojilerini tüketme biçimleri üzerinde durulmaktadır.
Keywords
Abstract
Considered as the smallest unit of the society, the family has a dynamic structure that undergoes conceptual and functional changes over time. Along with the changes that have occurred, the consumption aspect of the family prevails over time and continues its life dependent on media technologies. Thus, the free time spent with the family decreases and transforms it into a structure where individual activities come to the fore.
With the advances in communication technologies, families have the opportunity to do all their work on the internet, on a computer or with their smart cell phones. Over time, the opportunities offered by these channels make them dependent on a virtual world. Although they are physically located in the same space, they can spiritually take place in different places.
In this study, the effects of the pandemic process on the development of the family and its transformation over time, and how this affects the family relationships and leisure with the family are discussed.
In this study conducted with qualitative research method, using the in-depth interview technique, "How did the pandemic process affect family relationships?" is trying to answer the question.
In this context, together with the pandemic process, the situation of the family institution, the ways of using the family's leisure and consuming media technologies are emphasized.
Keywords
- Alp, H (2019). Algı İnşasında Sosyal Medyanın Gücü, İstanbul: Kriter Yayınları.
- Aksoy, İ (2011). Türklerde Aile ve Çocuk Eğitimi, Uluslar Arası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(16), 11-19.
- Akyüz, Y (1989). Türk Eğitim Tarihi (Başlangıçtan 1998’e), Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
- Artıkoğlu, P (2007). Batılılaşma’nın Osmanlı Aile Yaşamındaki İzleri, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu 38. ICANAS Uluslar arası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, Ankara, 47-58.
- Aslan, K (2002). Değişen Toplumda Aile ve Çocuk Eğitiminde Sorunlar, Ege Eğitim Dergisi, 1(2), 25-33.
- Aydoğan, F (2019). Medya ve Serbest Zaman, İstanbul: Der Yayınları.
- Aytaç, Ö (2002). Boş Zaman Üzerine Kuramsal Yaklaşımlar, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2002, 12(1), 231-260.
- Başaran, M, Aksoy, A. B (2020). Anne-babaların Koronavirüs (Covid-19) Salgını Sürecinde Aile Yaşantılarına İlişkin Görüşleri, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(71), 668-678.
- Başta, M (2016) Postmodern Toplumlarda Kişilerarası İletişim Sürecinde Psikolojik Taciz, Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Bauman, Z (2018). Akışkan Hayat, Akın Emre Pilgir (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Bayhan, V (2020). Küresel Salgının Sosyolojisi ve Yeni Normal Dönemde Paradigma Dönüşümü, M. Şeker, A. Özer, C. Korkut (Ed.), Küresel Salgının Anatomisi: İnsan ve Toplumun Geleceği (s. 815-836) içinde. Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi.
- Berköz, L (1991). Geleneksel Türk Ailesindeki Dönüşümün Sosyal Politikaya Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Çalışma Ekonomisi Anabilim Dalı.
- Bozkurt, V (2020). Pandemi Döneminde Çalışma: Ekonomik Kaygılar, Dijitalleşme ve Verimlilik. D. Demirbaş, V. Bozkurt, S. Yorgun (Der.), COVID-19 Pandemisinin Ekonomik, Toplumsal ve Siyasal Etkileri (s. 115-136) içinde. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınevi.
- Brody, G, Z. Stoneman , A. Sanders (1980). Effects of Television Viewing on Family Interactions: An Obervational Study. Family Relations, 29, 216-220.
- Can, Y (2016). Aile, Mahremiyet ve Mahremiyetin Dönüşümü, Aile Sosyolojisi, Nazmi Avcı, Erdal Aksoy (Ed.), İstanbul: Lisans, 219-221.
- Canatan, K, Yıldırım, E (2018). Aile Sosyolojisi, 7. Baskı, İstanbul, Açılım Kitap, 2018.
- Connell, C M, Michael S (2020). Studying The Unintended Consequences Of Covıd-19 Responses On Family Wellbeing And Child Safety, Yale School of Medicine.
- Cluver, L, vd. (2020). Parenting in a time of COVID-19, University of Glaslow, Lancet, 395(10231), 1-4.
- Çaki, F (2016). Ailedeki Değişimlere Etki Eden Faktörler, Aile Sosyolojisi, Nazmi Avcı, Erdal Aksoy (Ed.), İstanbul: Lisans, 284-298.
- Demir, M (2015). Kullanım ve Doyumlar Kuramı Bağlamında Sosyal Medya Kullanımı: Beykent Üniversitesi Örneği, İletişimde Sosyal Medya Sosyal Medyada Etkileşim, Özlem Oğuzhan (Ed.), İstanbul: Kalkedon Yayıncılık, 131-199.
- Dilber, F (2019). Aile İçi İletişimde Sosyal Medya: Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (33), 334-347.
- Çizmeci, E (2015). Aile İçi İletişim Bağlamında Türk Ailelerinin Serbest Zamanda Medya Kullanım Pratikleri, Doktora Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Düzenli, F (2011). Geleneksel Türk Ailesindeki Dönüşümün Sosyal Politikaya
- Erol, N (1999). Postmodern Bir Sosyoloji Mi? Postmodernitenin Sosyolojisi Mi?, Sosyoloji Dergisi, 1999, 7, 13-32.
- Featherstone, M (2005). Postmodernizm ve Tüketim Kültürü, Mehmet Küçük (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Giddens, A ( 2011). Modernliği Anlamlandırmak, Murat Sağlam, Serhat Uyurkulak (Çev.), İstanbul: Alfa Yayınevi.
- Giddens, A (2012). Sosyoloji, Cemal Güzel (Çev.), 7. Baskı. İstanbul: Kırmızı
- Giddens, A (2012). Modernliğin Sonuçları, Ersin Kuşdil (Çev.), 7. Baskı, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Gökkaya, E. K (2012). Osmanlı Döneminde İstanbul’da Günlük Yaşam ve Türk Resim Sanatında Çağdaş Dönem Öncesine Yansımaları, Sanat ve Tasarım Dergisi, 2, 5273.
- Gunter, B, Furnham, A, Lineton, Z (1995). Watching People Watching Television: What Goes on in Front of The TV Set, 21, 3, 165-191.
- Güler, D (1992). Aile Kavramının Tarihsel Gelişimi ve Türk Toplum Yaşantısında Aile, Kurgu Dergisi, 11, 51-76.
- Güngör, N (2019). İletişim: Kuramlar, Yaklaşımlar, 4. Basım, Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Harvey, D (2019). Postmodernliğin Durumu, Sungur Savran (Çev.), 8. Baskı, İstanbul: Metis Yayınları.
- Juniu, S (2000). Downshifting: Regaining the Essence of Leisure, Journal of Leisure Research, 32 (1), 69-73.
- Kahn, L. R (1983). The Dynamics of Interviewing, Folorida: Publishing Company.
- Kaplan, M (1985). Türk Edebiyatı Üzerine Araştırmalar, İstanbul: Dergâh
- Karakoç, E, Taydaş, O (2017). Toplumsal Dönüşüm Bağlamında Sosyal Medya ve Değişen Aile Kavramı, Sosyal Medya Araştırmaları 1, Ali Büyükarslan, Ali Murat Kırık (Ed.), 2. Baskı, İstanbul: Çizgi Kitabevi, s. 207-224.
- Kaya, M (2018). Doğuşundan Erken Cumhuriyet Dönemi’ne Kadar Türk Basınında Gündelik Hayat İzlenimleri, CTAD, 14 (28), 37-73.
- Kongar, E (1991). 21. Yüzyılda Türkiye, İstanbul: Remzi Yayınevi.
- Köksalan, M. E (2007). Moderniteden Post-moderniteye Geçiş Sürecinde Günümüz Televizyonun Dönüşümünü, Televizyondaki Programcılık Yaklaşımlarının Betimleyici Bir Değerlendirmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Lefebvre, H (2019). Gündelik Hayatın Eleştirisi II, Işık Ergüden (Çev.), 3. Baskı, İstanbul: Sel Yayıncılık.
- Kılıç, M (2011). Serbest Zaman Etkinliklerinin (Rekreasyonun) Çocuk Suçluluğunun Önlenmesindeki İşlevinin İncelenmesi, 1. Türkiye: Çocuk Hakları Kongresi Yetişkin Bildiriler Kitabı 2, İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları, 106-116.
- Kumar, K (2013). Sanayi Sonrası Toplumdan Post-Modern Topluma Çağdaş Dünyanın Yeni Kuramları, Mehmet Küçük (Çev.), 4. Basım, Ankara: Dost Kitabevi.
- Maccoby, E. E (1951). Television: its impact on school children, Public Opinion Quarterly, 15, 421–444.
- McCracken, G (1988). The Long Interview, London: Sage Publications.
- Ortaylı, İ (2018). Osmanlı Toplumunda Aile, 18. Baskı, İstanbul: Kronik Kitap.
- Öz, N (2019). Modern-Seküler Süreçte Ailenin Çözülmesi, Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2 (6), 795-835.
- Özdemir, M (2009). İlköğretim Öğretmenlerinin Aile Değerleri ve Medyanın Aile Değerlerine Etkisi Hakkındaki Görüşleri, Yüksek Lisans Tezi, TC Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Denetimi, İstanbul.
- Öztekin, H, Öztekin, A (2010). Modernleşme-Mahremiyet İlişkisi ve Siber Mekanda Mahremiyetin Aleniyete Dönüşmesi, NWSA Dergisi, 5 (4), 526-540.
- Parrillo N. V (2002). Contemporary Social Problem, 5. Baskı,, Boston: Allyn and Bacon.
- Sayın, Ö (1990). Aile Sosyolojisi-Ailenin Toplumdaki Yeri, İzmir: Ege Üniversitesi
- Sarı, Ö (2016). Aile Kavramının ve Anlamının Dönüşümü, İstanbul: Lisans.
- Rasim, A (2006). Şehir Mektuplar, İstanbul: Antik Kent Klasikleri.
- Riesman, D (2016). Yalnız Kalabalık, Amerikan Toplumsal Karakterinin Değişimi Üzerine Bir İnceleme, Yeşil Erdem (Çev.), Ankara: Heretik Yayınları.
- Rojek, C (1995). Decentring Leisure: Rethinking Leisure Theory, 35. Baskı, London: Sage Publications.
- Sennett, R (2019). Kamusal İnsanın Çöküşü, Serpil Durak, Abdullah Yılmaz (Çev.), 6. Basım, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2019.
- Sjoberg, G (2002). Sanayi Öncesi Kenti, 20. Yüzyıl Kenti, Ayten Alkan, Bülent Duru (Çev.), Ankara: İmge Yayınevi.
- Smelser, N. J (1985). Modernleşme Kuramına Doğru. Oskay, Ünsal (çev.), Seminer Dergisi, 4, 71-91.
- Tezcan, M (2010). Sosyolojiye Giriş, 5. Baskı, Ankara: Anı Yayıncılık.
- Tezcan, M (2005). Cumhuriyetten Günümüze Türk Ailesinin Dünü, Bugünü Geleceği (Sosyo-Kültürel Açıdan). S. Türk Kültürü Kongresi. Gelenek-Görenek-ÖrfAdet-Giyim-Kuşam Cilt-XV. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
- Tonta, Y (2009). Dijital Yerliler, Sosyal Ağlar ve Kütüphanelerin Geleceği, Türk Kütüphaneciliği Dergisi, 2009,23 (4), 742-768.
- TUİK (2016). “Aile Yapısı Araştırması 2016”, 2016. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do;jsessionid=4l2FZ1kVpNL8JhhkfQtRLqm nJtJ6xk6sGXGwbChqTR9N0LY1K1bp!1813643467?id=21869 , Erişim Tarihi: 14 Mayıs 2021.
- Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı. Şehir Giriş/Çıkış Tedbirleri ve Yaş Sınırlaması. https://www.icisleri.gov.tr/sehirgiriscikis-tebirleri-ve-yas-sinirlamasi. Erişim Tarihi: 14.02.2021.
- Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi. Milli Eğitim Bakanlığı İdari İzin Mevzuatı. https://www.mevzuat.gov.tr/#tebligler. Erişim Tarihi: 14.05.2021.
- Türkiye Cumhuriyeti Resmi Gazete. Organizasyonların Ertelenmesi. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/03/20200320-18.pdf. Erişim Tarihi:
- Türkiye Gençlik STK’ları Platformu (2020). COVID 19 Pandemisinin Gençler Nezdinde Psikososyal ve Ekonomik Etkileri Araştırması Raporu. http://tgsp.org.tr/Uploads/Document/TGSP_Covid_19_Saha.pdf. Erişim Tarihi:
- World Health Organisation. Coronavirus.https://www.who.int/health- topics/coronavirus. Erişim Tarihi: 14.05.2021.
- Yıldırım, Şimşek (2013). Nitel Araştırma Yöntemleri, İstanbul, Seçkin Yayıncılık.
