AKADEMİK VE DİSİPLİNLERARASI SANAT ELEŞTİRİSİ BAĞLAMINDA GÜZEL SANATLAR LİSELERİNE UYARLANAN YENİ ESER İNCELEME YÖNTEMİ
Author :
Abstract
Sanat eserlerinin nitelikleriyle ilgili değerlendirmeler diğer sanat bilimleriyle doğrudan ilişkili olan sanat eleştirisinin konusudur. Sanat eleştirisinin eğitimdeki karşılığı ise pedagojik sanat eleştirisi yani sanat eseri incelemesidir. Sanat eseri incelemelerinde kullanılan yöntemin nesnel sonuçlar verebilmesi için temel aldığı sanat eleştirisi kuramının bilimsel özelliklere sahip olması gerekir. Sanat yapıtı ile ilgili öznel yorum çabaları geçerli sonuçlar vermeyeceğinden analiz ve sentez düzeyinde objektif değerlendirmeler yapılmalıdır. Bu çalışmada; sanat eğitimindeki eser incelemelerine kaynak oluşturan başlıca kuramlar eleştirel bir yaklaşımla ele alınarak sorgulanmış; bilimsel geçerlilik, amaca uygunluk ve yeterlilikler bakımından tespit edilen sorunlara değinilmiştir. Bu tespitler doğrultusunda çağdaş sanat eğitiminin ihtiyaçlarına cevap vermek amacıyla; Tayfun Akkaya'nın: "Akademik ve Disiplinler arası Yeni Sanat Eleştiri Kuramı" aynı yazara ait: "Tematik ve Bağlamsal Sanat Eğitimi Yöntemi” kapsamındaki sanat pedagojisi ve sanat eleştirisi disiplinlerinden uyarlanarak sistematik bir sanat eseri inceleme yöntemi geliştirilmiştir. Geliştirilen yöntemle örnek sanat yapıtı incelemeleri yapılmıştır. Güzel Sanatlar Liselerinin Sanat Eserlerini İnceleme Dersleri için uyarlanan bu yöntemle; bilgiyi yorumlayarak senteze ulaşma becerisine ve akademik basamaklara hazırlayıcı nitelikte bir eleştirel kavrayışa ulaşılması hedeflenmektedir.
Keywords
Abstract
Evaluations about the qualities of works of art are the subject of art criticism, which is directly related to other art sciences. The equivalent of art criticism in education is pedagogical art criticism, in other words, the study of art. In order for the method used in the examination of works of art to yield objective results, the theory of art criticism on which it is based must have scientific features. Since subjective interpretation efforts about the artwork will not yield valid results, objective evaluations should be made at the level of analysis and synthesis. In this study; the main theories that constitute the source for the study of works in art education were discussed with a critical approach; The problems identified in terms of scientific validity, relevance and adequacy have been addressed. In line with these determinations, in order to respond to the needs of contemporary art education; Tayfun Akkaya's "Academic and Interdisciplinary New Theory of Art Criticism" and by the same author: "The Thematic and Contextual Art Education Method" adapted from the disciplines of art pedagogy and art criticism, and a systematic method for analysis of artworks has been developed. With the developed method, exemplary works of art were examined. With this method, which is adapted for Fine Arts High Schools Artworks Courses; It is aimed to reach the ability to reach synthesis by interpreting the information and a critical understanding that is preparatory to academic steps.
Keywords
- Akkaya, T. (2014). Akademik ve Disiplinlerarası Yeni Sanat Eleştirisi Kuramı. İstanbul:Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
- Benjamin, W. (2018). Pasajlar. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Bozkurt, N. (2020). Sanat ve Estetik Kuramları. Bursa: Sentez Yayıncılık.
- Cömert, B. (2008). Estetik. Ankara: De Ki Basım Yayım.
- Erinç, S.M. (2016). Resmin Eleştirisi Üzerine. Ankara: Ütopya Yayınevi.
- Erinç, S.M. (1998). Sanatın Boyutları. İstanbul: Çınar Yayınları.
- Feldman, E.B. (1992). Varieties of Visual Experience. New York: A Times Mirror Company.
- Hançerlioğlu, O. (1993). Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Kelly, D. (2004). Uncovering the History of Children’s Drawing and Art. United States of America: Praeger Publishers.
- Keser, N. (2005). Sanat Sözlüğü. İstanbul: Ütopya Yayınevi.
- Kırışoğlu, O. (2002). Sanatta Eğitim, Görmek, Öğrenmek, Yaratmak, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Marsh E. (1957). Paul Klee and the Art of Children: A Comparison of Their Creative Processes Author(s)”, College Art Journal, Vol. 16, No. 2 (Winter, 1957), pp. 132-145, College Art Association
- Moran, B. (2021). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İstanbul: İletişim Yayınları.
- Newall, D. (2012). Empresyonistler Ayrıntıda Sanat. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlük (1998). Ankara: Türk Tarih Kurumu Basım Evi.
- Vasari, G. (2013). Sanatçıların Hayat Hikayeleri. İstanbul: Sel Yayıncılık.
- Serullaz, M. (1991). Empresyonizm Sanat Ansiklopedisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Sözen, M., Tanyeli, U. (2011). Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Tükel, U. (2013). Vasari, G. Sanatçıların Hayat Hikâyeleri (Sunuş Yazısı: Bir Sanat Yazarı Olarak Giorgio Vasari). İstanbul: Sel Yayıncılık. TEZLER
- Aksular, F. (2003). Resim-iş Eğitimi ve Bir Yöntem Olarak Yaratıcı Drama İlişkisi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. İNTERNET KAYNAKÇA
- Akkaya,T.(2014), İdeoloji, Sanat Ve Gerçeklik: Jacques Louıs Davıd Ve Horatıus Kardeşlerin Yemini, http://www.sanatteorisi.net/?sayfa=Makaleler&icerik=Goster&id=2572&t=jacqu es-louis-david-ve-horatius-kardeslerin-yemini
- (https://dictionary.cambridge.org/tr/s%C3%B6zl%C3%BCk/ingilizce/literary), (Erişim tarihi: 20.02.2021)
- Nişanyan Sözlük, (https://www.nisanyansozluk.com/kelime/ele%C5%9Ftiri), (Erişim tarihi: 21.02.2021) GÖRSEL KAYNAKÇA
- https://www.claude-monet.com/impression-sunrise.jsp (Erişim tarihi: 15.04.2021)
- (Erişim tarihi: 20.07.2021)
